Stress en overspannenheid
Stress is een vorm van spanning en is niet bij voorbaat slecht. Denk aan de situatie waarin je een sportprestatie wil leveren of uitkijkt naar een belangrijke, positieve gebeurtenis. Je ervaart spanning en deze spanning verdwijnt zodra het moment daar is. Het maakt je in veel gevallen juist scherp en alert om op dat moment een optimale prestatie te leveren.
Op het moment dat je de spanning als negatief ervaart dan is de ervaring minder positief maar ook dat is meestal van voorbijgaande aard.
Overspannenheid komt voort uit een langer durend gevoel van stress en is ongezond als het je niet meer lukt om ontspanning te vinden. Er ontstaat een disbalans tussen je draaglast (de belasting van de situatie, de stressfactoren) en je draagkracht (jouw belastbaarheid als persoon, de manier waarop je met de stress kunt omgaan). Er ontstaan fysieke en emotionele klachten en je functioneert niet meer optimaal.
Herstellen van een periode van disbalans betekent een heel actief proces in het bekijken en beïnvloeden van factoren binnen zowel de draagkracht als de draaglast zodat je weer balans ervaart. De vraag is dus: hoe werkt het voor jou? Aan welke knoppen moet gedraaid worden? Wanneer is het voor jou (weer) in balans?
De aanpak bij stress of overspannenheid bestaat in het algemeen uit drie fasen: |
Fase 1. Focus op rust en ontspanning Het doel in deze fase is om de klachten te verminderen, je conditie te verbeteren en energie te laten terugkeren. Het betekent dat je inzicht krijgt in wat je ontspanning geeft en hier bewuster aandacht voor krijgt. Je richt je acties op dingen die energie geven en alles wat energie kost dring je terug. Hier start je eigen bewustwordingsproces al! Ook betekent het dat je je bewust wordt van welke persoonlijke stresssignalen er zijn, hoe je deze kunt leren herkennen om er vervolgens beter mee om te leren gaan. Je leert om deze signalen te zien als duidelijk teken dat bijsturing nodig is. Door zelf-tests krijg je beter zicht op het huidige energiemanagement, de stresssignalen en ontspanningsmogelijkheden. Het accepteren van het feit dat je overspannen bent is vaak lastig. Met name gedachten die daarbij kunnen opspelen. Hier besteden we ook aandacht aan.
|
Fase 2. Inzicht In deze fase wordt gezocht naar de oorzaak van de disbalans. Je krijgt inzicht in de factoren die zorgen voor draaglast en draagkracht, inzicht in je klachten, de context waarin de klachten ontstaan en de manier waarop je tot nu toe met de situatie omgaat. Risicofactoren die een rol kunnen spelen bij het veroorzaken van klachten zijn: · hoe ga ik er nu mee om (wat is mijn werkhouding, mijn zelfbeeld, persoonlijkheid)? · Welke belemmerende gedachten heb ik? · niet weten wie je bent en wat je wilt.
|
Fase 3. Kennis opdoen en vaardigheden oefenen. Je gedachten uitdagen in praktijk. In deze fase leer je de inzichten toepassen in de praktijk. Het is een lastige fase omdat je nieuw gedrag gaat vertonen en hierdoor mogelijk weerstand van je omgeving ondervindt. Ervaring wordt opgedaan in hoe je beter kunt omgaan met lastige situaties, je krijgt feedback en tips en doet zelfvertrouwen op in het toepassen van je nieuwe handelswijze.
|