Hoe jij makkelijk je doelen stelt in 2019

Met een zucht zakt hij neer in zijn stoel. “Het moet anders!”

“Ik weet op zich wel wat ik wil maar het lukt me niet om het te bereiken. Ik ben met teveel dingen tegelijk bezig en laat me makkelijk afleiden.  Op zich is het allemaal leuk waar ik mee bezig ben hoor maar zo kom ik er niet.”

Dit is het voorbeeld van Jan, die ik afgelopen jaar sprak tijdens coaching. In gesprek komen we er achter dat zijn doel eigenlijk nog niet helder is. Zonder het stellen van een concreet doel ontbreekt het Jan aan een richting, zijn aandacht is makkelijk afgeleid en hij houdt zich soms bezig met dingen die er eigenlijk minder toe doen voor hem. 

Als je bewust een doel stelt wil je je best doen om het doel te bereiken. Het helpt je in het maken van keuzen. Ook geeft een doel je de tussentijdse mogelijkheid om bij te sturen en je succes te vieren. Dit werkt motiverend.

Bewust een doel stellen is dus belangrijk voor wat je daadwerkelijk gaat bereiken. Maar hoe doe je dat?

In dit blog geef ik je 5 tips om je doel te stellen.

1. Wacht niet tot je exact weet wat je wilt

Ook met minder concrete doelen kun je aan de slag en belangrijker, het zorgt ervoor dat je de eerste stap zet. Gewoon starten dus.

2. Sta achter je doel

Het gaat er niet zozeer om of je je doel zelf hebt gesteld of dat het door anderen (je baas, je vrienden of anderen) is geïnitieerd. Het belangrijkste is dat je zelf helemaal achter het doel en bijbehorend gedrag staat en dat je het doel zelf zinvol vindt.*

3. Stel jezelf een leerdoel

In een onderzoek naar motivatie en het behalen van resultaten bespreken Carol Dweck en Elaine Elliot twee soorten doelen: prestatiedoelen en leerdoelen.

Met een prestatiedoel is het resultaat belangrijk, je wil laten zien wat je kunt zodat je een positieve beloning krijgt en een negatieve reactie op jouw actie vermijdt.

Met een leerdoel richt je je op beter worden in iets, op het vergroten van je competentie.

De voordelen van een leerdoel stellen ten opzichte van een prestatiedoel zijn: 

• Je staat meer open voor feedback waardoor je leerproces sneller verloopt.
• Je gaat effectiever om met tegenslag omdat je graag wil leren van je fouten.
• Je wil je prestaties verbeteren en je creativiteit bij het oplossen van problemen wordt daardoor groter.
• Het draagt bij aan je motivatie om het doel te bereiken.**

4. Stel jezelf 1 doel tegelijk

Een bekende valkuil bij het stellen van doelen is dat je jezelf teveel doelen tegelijk stelt.

Uit onderzoek blijkt dat mensen die met focus 1 doel stellen succesvoller zijn. Je bereikt eerder je doel omdat je met focus je tijd, middelen en energie inzet.  

Ja leuk hoor ik je denken, maar hoe doe ik dat?

Werk nadat je je hoofddoel hebt gesteld een actieplan uit met subdoelen

Een handige manier om hier mee om te gaan is de volgende oefening. Schrijf je hoofddoel op een leeg A4. Leg dit A4 ergens voor je neer op de grond zodat er afstand is tussen jou en het papier is. Pak nu een aantal lege A4-tjes erbij en ga met jezelf brainstormen.

Vraag 1: Wat heb ik allemaal nodig om mijn doel te bereiken?

Schrijf alle antwoorden op aparte blaadjes. Bepaal vervolgens wat prioriteit heeft en geef er jouw volgorde aan.  Leg de aparte blaadjes in volgorde vanaf jou richting het A4 met je hoofddoel erop. Er ontstaat een stappenplan.

Vraag 2: Wat belemmert me om mijn doel te bereiken?

Schrijf alle antwoorden ook nu op aparte blaadjes. Kijk naar de belemmeringen en stel jezelf de vraag: als ik de belemmering omdraai, welke actie is er dan nodig? Bijvoorbeeld: ik heb de achtergrond niet voor die functie! Dit draai je om in een actie: ik ga uitzoeken uit welke achtergrond er nodig is door…

Bepaal ook hier wat prioriteit heeft en wat er als eerste moet gebeuren. Leg deze belemmeringen (met aangevulde acties) aan de linkerkant richting je hoofddoel.

Bepaal nu:

Wat kan ik nu al gaan doen? Dat wordt je start, je eerste concrete stap en het eerste subdoel dat je gaat behalen.

Wat moet ik nog uitzoeken? Dat worden je nog te nemen acties.

Planning
De komende maand ga ik:…..
De maand erna ga ik:…
en maak je planning af volgens de deadline die je gesteld hebt.
Het resultaat is een uitgewerkt actieplan om je doel te bereiken, inclusief mogelijke subdoelen! ***

5. Maak je doel en subdoelen concreet zodat je kunt bijsturen

Pas dan weet je namelijk of je vorderingen maakt en kun je makkelijker bijsturen. Check je doel aan de hand van de volgende vragen:

Specifiek? Beantwoord de volgende vragen:

Wat wil je bereiken, waarom, wanneer, met wie, waar? 

Is alles aanwezig om dit te realiseren? Alles wat aanwezig is daar kun je nu mee starten, alles wat nog nodig is daar zet je de benodigde acties voor uit.

Meetbaar? Hoe weet je wanneer je je doel bereikt hebt?

Door aantallen te gebruiken, bijvoorbeeld vanaf nu tot datum 01-01-01 heb ik X  omzet behaald.

Acceptabel? Is het haalbaar? Geloof je erin? Zo niet dan kun je het beter laten.

Bepaal wie wat gaat doen als je samenwerkt. Is dat ook haalbaar? Heb je alle support? Met wie/wat moet je verder rekening houden? Is dat haalbaar?

Reëel? Is het realistisch om dit doel nu te stellen? Hoeveel uur heb je nodig en zijn deze uren beschikbaar? Zo niet, stel dan prioriteiten. Wat is in het aantal uren dat je beschikbaar hebt reeel?

Tijdgebonden?  Wanneer wil je het bereikt hebben? Stel jezelf een deadline met een datum. Maak subdeadlines om je voortgang te volgen, evalueer en stel eventueel nieuwe doelen.

Veel succes en laat me weten welke tip het meest nuttig was in het stellen van jouw doel!

Bronnen:

*Self determination theory, Edward L. Deci/ Richard M. Ryan ( 2000), Goal Setting Theory (Latham & Locke, 2006; Locke & Latham, 1990)

** Carol Dweck en Elaine Elliot : Goals: An approach to motivation and achievement ( 1988)